Hoe heb ik hertaald?

Hoewel ik een aantal malen voor mijn werk in China ben geweest, ben ik het Chinees niet machtig. Ik kon de Dao De Jing dan ook niet uit het Chinees vertalen. Dat was ook niet mijn doel. Het ging mij erom mij de tekst eigen te maken en het nog meer als leidraad te kunnen zien.

In de loop van de tijd had ik een aantal vertalingen verzameld die mij aanspraken. Heel verschillend, en daardoor kon ik zien welke facetten er in deze tekst gezien konden worden, als een diamant. Per hoofdstuk verzamelde ik de verschillende versies van het hoofdstuk, en zette die achter elkaar. Een aantal moest ik overtypen uit een boek, andere waren van internet te kopiëren. Door dit zo achter elkaar te zien, vielen mij direct verschillen, nuances en nadruk op. Dat postte ik op de Lao-tse Yahoo groep (zie “Waarom nog een versie van de Dao De Jing?”) en liet het dan twee weken bezinken. Soms herlas ik een stuk, maar het was vooral zo dat de tekst in mij aan het werk was. En steeds was de vraag: hoe werkt de tekst voor mij? Ik wilde hem immers persoonlijk maken.

Vervolgens ging ik er een avond voor zitten en kwam dan tot mijn tekst. In die tekst gebruik ik steeds de ik-vorm. Die staat er in het echt niet, zoals enkele mensen terecht opmerkten. Maar door het zo te formuleren, sprak het mij nog directer aan. En daar was het mij om te doen. In een aantal gevallen maakte ik gebruik van de ‘basistekst’ van Jaap Voigt, waarin hij ook de Chinese karakters van alle hoofdstukken had staan, met hun mogelijke betekenissen. Dat verbreedde soms mijn blik. Als ik de tekst had, had ik soms de behoefte aan een korte toelichting bij het posten op de Lao-tse groep. Deze zette ik er dan bij. Toch was het daarmee nog niet af.

Eens per jaar ga ik met vrienden naar het klooster. Ieder jaar ‘reviseerde’ ik dan de hoofdstukken die ik het afgelopen jaar had geschreven. Kleine wijzigingen, een ander woord, toch een stukje toelichting. Datzelfde gebeurde ook toen ik het geheel klaar ging maken voor publicatie: opnieuw door alle 81 hoofdstukken. Weer kleine wijzigingen en nu ook de hoofdstuk-titels: die er in het origineel niet staan. Om de lezer te helpen met een keuze van een hoofdstuk om te lezen, heb ik ze toegevoegd, vooral voor het overzicht op de 1^e pagina.

Tot slot ben ik op zoek gegaan naar passende illustraties. Ik heb ervoor gekozen om bij ieder vers een passend kunstwerk te plaatsen. Dat is nog work in progress.

Hier vind je mijn bronnen.