Jezelf opnieuw uitvinden: wordt een onbewerkt stuk hout

Soms moet je jezelf opnieuw uitvinden. Dat kan gebeuren in een nieuwe relatie, als je in een ander land gaat wonen, of als je ander werk gaat doen. De meesten van onze kennen een of meer van deze situaties. Maar niet iedereen vindt zichzelf opnieuw uit.
Dat hoeft natuurlijk ook niet altijd. Jezelf opnieuw uitvinden is nodig als in de nieuwe situatie dat, wat je tot dan toe altijd deed, niet meer werkt. De nieuwe context vraagt om een nieuwe ziens- en handelswijze.

Dat voelt wat mij betreft als deze trapeze-werker: je moet het oude loslaten, om het nieuwe te kunnen bereiken. Dat loslaten van het oude is eng, want het nieuwe is er niet meteen. Er is even niets, lege handen. Alleen de belofte van het volgende.
Natuurlijk kun je blijven doen wat je deed. Dat is comfortabel; je blijft in je comfortzone, houd vast wat aan je hebt. Is het oude gezegde niet: je moet je oude schoenen niet weg doen voor je nieuwe hebt? De vraag is of het wijs is.

Het taoïsme is daar helder over. Zhuang Zi, één van de taoistische wijzen, wijdt een heel hoofdstuk aan ‘Afstand doen van het koningschap’ met verhalen waarin wijze koningen afstand doen van het koningschap. (Er zijn ook veel verhalen van wijze mensen die weigeren eraan te beginnen, maar dat is voor een andere blog).
Deze wijze heersers laten los, doen een stap terug, en zijn daarmee niet meer de koning te rijk. Is dat niet een mooie metafoor voor uit je comfort zone stappen? Als je de koning niet meer bent, kun je niet meer doen wat je altijd deed (als koning). Maar wat dan wel? Je moet jezelf opnieuw uitvinden.

Waarom is het volgens de taoïsten wijs om afstand te doen van je koninkrijk? Dat heeft te maken met het taoïstische principe P’u, het onbewerkte stuk hout. Het inspireerde Benjamin Hoff tot het onvolprezen boekje De Tao van Poeh, waarin hij laat zien dat Winnie-de-Poeh niet voor niets zo heet: hij belichaamt het principe met dezelfde naam.
In het taoïsme is het onbewerkt stuk hout iets nastrevenswaardig. Het is eenvoudig, natuurlijk, gewoon; de vorm ligt nog niet vast, er is nog van alles mogelijk. Het kan nog vele vormen krijgen, het kan zichzelf opnieuw uitvinden (of uitgevonden worden).

Voor velen van ons ligt onze vorm, dat waar we ‘ik’ tegen zeggen vast. We zijn een bewerkt stuk hout. ‘Zo ben ik nu eenmaal en zo doe ik de dingen’. Daar voelen we ons comfortabel bij. Lao Zi, de andere grote taoïstische wijze, raad ons in vers 7 iets anders aan:

Als ik Wijs ben, laat ik mijzelf achter, en ga vooruit
Als ik Wijs ben, laat ik mijzelf erbuiten, en sta midden in het leven.

Waarom zonder mijzelf? Zo raak ik vervuld.

Het gaat bij wat je doet niet om jou zelf: dat waar je ’ik’ tegen zegt. Als je wijs bent gaat het erom om dat ik achter je te laten en weer blanco voort te gaan, het oneindige leven in, zweven door de lucht. Steeds weer opnieuw jezelf uitvinden. Door de leegte kun je instrument zijn van het Dao en vervuld raken, met nieuwe inspiratie. Als onbewerkt hout kun je je opnieuw uitvinden. Bijvoorbeeld om weer een blog te gaan schrijven.

Dus: koester de momenten dat het leven je de kans geeft jezelf opnieuw uit te vinden, en laat je vervullen.

Plaats een reactie